Rynek pracy zmienia się dynamicznie, podobnie jak prawodawstwo regulujące zasady zatrudniania i współpracy z pracownikami. Firmy mają szereg możliwości, jeśli chodzi o zatrudnienie zespołów, zarówno eksperckich, jak i tych, wykonujących proste prace na produkcji czy w logistyce. Przedsiębiorstwa mogą zatrudniać pracowników na podstawie umowy o pracę (na okres próbny, czas określony lub nieokreślony), w oparciu o ustawę o zatrudnianiu pracowników tymczasowych lub zawierać z kandydatami umowy cywilnoprawne.
W artykule przyjrzymy się bliżej dwóm głównym typom zatrudnienia, przeanalizujemy zasady ich zawierania, różnice między nimi oraz korzyści, jakie oferują zarówno pracodawcom, jak i pracownikom.
Umowa o pracę
Umowy o pracę regulowane są przez Kodeks Pracy, w związku z czym często nazywane są także umowami kodeksowymi. Zgodnie z obecnym prawodawstwem umowy te zawierane są między pracownikiem a pracodawcą na czas określony lub nieokreślony i mają formę pisemną.
Umowa o pracę na czas określony – zasady zawierania umów okresowych
Jedną z najczęściej stosowanych form zatrudnienia w Polsce jest umowa na czas określony. Zgodnie z aktualnymi przepisami okres zatrudnienia pracownika na umowach na czas określony nie może przekroczyć 33 miesięcy. Co więcej, z pracownikiem można zawrzeć maksymalnie 3 takie umowy.
Od 26 kwietnia 2023 roku powiązano także długość umowy na okres próbny z planowanym czasem zatrudnienia na umowie terminowej. Jeśli pracodawca ma zamiar zawrzeć z kandydatem po okresie próbnym umowę na krócej niż 6 miesięcy, to maksymalny czas trwania umowy na okres próbny wynosi 1 miesiąc. W przypadku chęci zatrudnienia pracownika na czas 6 – 12 miesięcy, okres testowania nie może być dłuższy niż 2 miesiące.
Ważne!
Nowelizacja kodeksu pracy dała możliwość zawnioskowania o zmianę czasu trwania umowy przez pracowników zatrudnionych na podstawie umowy na czas określony. Pracownicy mogą złożyć wniosek z prośbą o zmianę umowy na czas nieokreślony po przepracowaniu co najmniej 6 miesięcy, a pracodawca ma obowiązek udzielenia pisemnej odpowiedzi pod rygorem grzywny.
Umowa o pracę – okres wypowiedzenia
Stosunek pracy można rozwiązać na trzy sposoby:
- Na mocy porozumienia stron (rozwiązanie umowy za porozumieniem)
- Jednostronnie z zachowaniem okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem)
- Jednostronnie bez zachowania okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia)
Okres wypowiedzenia umowy uzależniony jest od czasu zatrudnienia pracownika w firmie. Zarówno w przypadku umów zawartych na czas określony, jak i tych na czas nieokreślony, wynosi on:
- 2 tygodnie, jeśli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy
- 1 miesiąc, jeśli pracownik był zatrudniony dłużej niż 6 miesięcy, ale krócej niż 3 lata
- 3 miesiące, jeśli zatrudnienie trwało co najmniej 3 lata
Ważne!
Od 26 kwietnia 2023 roku pracodawca ma obowiązek uzasadnić wypowiedzenie nie tylko w przypadku rozwiązywania umów na czas nieokreślony, ale także tych terminowych.
Umowa o pracę – wady i zalety dla pracodawcy
Wśród zalet umów kodeksowych wymienia się najczęściej:
- Stabilność zespołu – umowy o pracę sprzyjają budowaniu poczucia przynależności do firmy oraz większej lojalności względem zespołu
- Pewność i klarowność – warunki pracy oraz prawa i obowiązki obu stron są jasno określone zarówno w umowie, jak i kodeksie pracy
Do wad stosunku pracy zalicza się:
- Wysokie koszty zatrudnienia – obowiązkowe składki na ubezpieczenia zdrowotne i społeczne, PFRON, badania lekarskie i wiele innych dodatkowych kosztów znacznie obciąża budżety pracodawców
- Małą elastyczność – trudno o szybkie dopasowanie struktury zatrudnienia do zmieniających się potrzeb przedsiębiorstwa.
- Skomplikowany proces rozwiazywania umów – rozwiazywanie umów wymaga przestrzegania określonych procedur i nakłada na pracodawcę dodatkowe obowiązki (np. uzasadnianie wypowiedzenia nawet w przypadku umów terminowych)
Umowa o pracę tymczasową
Pracę tymczasową, inaczej zwaną leasingiem pracowniczym, reguluje ustawa z dnia 9 lipca 2003 roku o zatrudnianiu pracowników tymczasowych. Zgodnie z jej zapisami zatrudnienie pracownika tymczasowego polega na powierzeniu osobie zatrudnionej przez agencję pracy wykonywania zadań o charakterze sezonowym lub okresowym, a także tych, których terminowe wykonanie nie byłoby możliwe przez zatrudnionych na etacie pracowników pracodawcy użytkownika. Pracownikom tymczasowym można także zlecić wykonywanie pracy, która należy do obowiązków nieobecnego pracownika zatrudnionego bezpośrednio przez pracodawcę korzystającego z usługi leasingu personalnego.
Cechą charakterystyczną pracy tymczasowej jest trójstronny stosunek zatrudnienia, w którym występują: Agencja Pracy Tymczasowej, Pracownik Tymczasowy oraz Pracodawca Użytkownik.
Umowa o pracę tymczasową – limit zatrudnienia
Maksymalny czas korzystania z pracy pracownika tymczasowego przez przedsiębiorstwo jest uregulowany ustawą i wynosi 18 miesięcy w ciągu kolejnych 36 miesięcy. Po tym czasie pracownik tymczasowy może zostać bezpośrednio zatrudniony przez klienta lub skierowany przez agencję do pracy u innego pracodawcy użytkownika.
Wyjątek stanowią pracownicy tymczasowi, którzy zostali zatrudnieni do wykonywania obowiązków należących do nieobecnego pracownika zatrudnionego bezpośrednio przez pracodawcę użytkownika.
Okres wypowiedzenia umowy o pracę tymczasową
Podobnie jak w przypadku kodeksowych umów o pracę, umowy o pracę tymczasową także można rozwiązać na trzy, wymienione już wcześniej, sposoby. Okres wypowiedzenia tej formy zatrudnienia jest jednak krótszy i uzależniony od okresu na jaki umowa została zawarta.
Okres wypowiedzenia umowy o pracę tymczasową wynosi:
- 3 dni, w przypadku umów zawartych na czas nieprzekraczający 2 tygodni
- 1 tydzień, gdy umowa została zawarta na dłużej niż 2 tygodnie
Wady i zalety zatrudnienia tymczasowego
Pracodawcy, którzy decydują się na skorzystanie z usługi pracy tymczasowej, najbardziej doceniają w tym rozwiązaniu:
- Elastyczność – praca tymczasowa pozwala na szybkie dopasowanie struktury zatrudnienia do zmieniających się potrzeb przedsiębiorstwa
- Szybkość rekrutacji – dzięki współpracy z ekspertami z dziedziny rekrutacji pracodawca zyskuje możliwość szybkiego pozyskania nawet dużych grup pracowników
- Minimalizację formalności – agencja pracy odpowiada za administrację dokumentami pracowników tymczasowych, a także za rozliczenie czasu pracy i wypłatę ich wynagrodzeń
- Możliwość zatrudnienia pracowników z zagranicy – wiele agencji specjalizuje się w rekrutacji i zatrudnieniu pracowników z Ukrainy, Gruzji, Armenii, a nawet Azji i Afryki, otwierając pracodawcom dostęp do pracowników z innych rynków pracy
Wśród wad zatrudnienia tymczasowego wymienia się zwykle:
- Większe ryzyko rotacji – zdarza się, że pracownicy tymczasowi czują się mniej związani z pracodawcą użytkownikiem, traktują zatrudnienie tymczasowe jako niepewne i w związku z tym częściej szukają zatrudnienia bezpośrednio na etacie
- Niewielki wpływ na proces rekrutacji – ponieważ to agencja pracy przeprowadza rekrutację pracowników pracodawca może obawiać się niedopasowania kandydatów do wymogów stanowiska pracy i kultury organizacji
Wybierz zatrudnienie dopasowane do Twoich potrzeb.
Skontaktuj się z nami i sprawdź jak Personnel Service może Ci pomóc w realizacji zwinnej polityki kadrowej.