W dobie globalizacji, rosnącej mobilności i otwierania się rynków pracy na cudzoziemców, coraz więcej firm w Polsce decyduje się na zatrudnianie pracowników spoza naszego kraju. Już nie tylko z Ukrainy czy Białorusi, ale także z Nepalu, Indii, Filipin czy Kolumbii. Jednym z kluczowych elementów tego procesu jest konieczność przeprowadzenia tzw. testu rynku pracy oraz uzyskanie informacji starosty o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych. W artykule wyjaśnimy, czym jest ten dokument, jakie ma znaczenie oraz kiedy i w jakich okolicznościach jest wymagany.
Czym jest test rynku pracy?
Test rynku pracy to procedura mająca na celu sprawdzenie, czy na dane stanowisko pracy nie ma odpowiednich kandydatów w Polsce lub w krajach Unii Europejskiej, którzy mogliby zostać zatrudnieni na oferowanym stanowisku. Procedura ta jest kluczowa przy zatrudnianiu obywateli państw trzecich, a jej wynikiem jest wydanie przez starostę dokumentu potwierdzającego brak możliwości znalezienia lokalnych pracowników.
Co to jest informacja starosty o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych?
Informacja starosty o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych jest formalnym dokumentem potwierdzającym, że na danym stanowisku w określonym regionie nie ma dostępnych kandydatów z Polski lub Unii Europejskiej, którzy spełnialiby wymagania pracodawcy. Dokument ten pozwala firmie rozpocząć procedurę zatrudnienia cudzoziemca z państw trzecich.
Informacja starosty jest niezbędna m.in. przy ubieganiu się o:
- Zezwolenie na pracę dla cudzoziemca,
- Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę.
Jej głównym celem jest ochrona krajowego rynku pracy oraz priorytetowe traktowanie obywateli polskich i UE przy obsadzaniu wolnych miejsc pracy.
Kiedy wymagana jest informacja starosty?
Nie w każdym przypadku zatrudnienia cudzoziemca konieczne jest uzyskanie informacji starosty. Wyjątki od tej reguły są liczne i obejmują m.in.:
- Cudzoziemców pochodzących z krajów objętych specjalnymi przepisami (tj. Armenia, Mołdawia, Białoruś, Gruzja), którzy mogą pracować na podstawie oświadczenia o powierzeniu pracy,
- Cudzoziemców posiadających zezwolenie na pobyt stały lub rezydentów długoterminowych UE,
- Pracowników na stanowiskach wykwalifikowanych, dla których istnieją odrębne zasady zatrudniania (np. w ramach umów międzynarodowych),
- Pracowników z Ukrainy, którzy pracują w Polsce na podstawie powiadomienia (regulacja w ustawie o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa)
Informacja starosty jest natomiast obligatoryjna w przypadkach, gdy:
- Pracodawca chce zatrudnić cudzoziemca z państwa trzeciego na stanowisku niewymagającym specjalnych kwalifikacji,
- Zatrudnienie dotyczy sektora, gdzie lokalne władze weryfikują dostępność krajowych pracowników, np. w logistyce e-commerce czy produkcji przemysłowej.
Jak przebiega procedura uzyskania informacji starosty?
Pracodawcy zainteresowani uzyskaniem informacji starosty o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych musza przygotować się na dość długotrwałą, nawet 4-tygodniową procedurę.
Przebieg testu rynku pracy wygląda następująco:
- Zgłoszenie oferty pracy do urzędu pracy – pracodawca zgłasza ofertę zatrudnienia w lokalnym urzędzie pracy, podając szczegółowe informacje o wymaganiach na dane stanowisko.
- Publikacja oferty i/lub przeprowadzenie giełdy pracy – oferta pracy jest publikowana w bazie ofert urzędu pracy na okres 14-21 dni. W tym czasie urzędnicy starają się znaleźć kandydatów z Polski lub UE, którzy spełniają wymagania pracodawcy.
- Ocena rynku pracy – jeśli nie znajdą się odpowiedni kandydaci, starosta wydaje dokument potwierdzający brak możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych przez lokalny rynek pracy.
- Wydanie informacji starosty – jeśli procedura zakończy się niepowodzeniem w znalezieniu odpowiednich kandydatów, pracodawca otrzymuje informację starosty, która umożliwia rozpoczęcie formalności związanych z zatrudnieniem cudzoziemca.
Znaczenie informacji starosty dla HR
Dla działów HR procedura testu rynku pracy może wydawać się skomplikowana, ale ma ona kluczowe znaczenie dla strategii zatrudniania cudzoziemców. Dlatego ważne jest, aby znać zasady i wymogi prawne dotyczące informacji starosty. Pracodawcy powinni zdawać sobie sprawę, że brak dokumentacji potwierdzającej przeprowadzenie testu rynku pracy może skutkować odrzuceniem wniosków o zezwolenia na pracę dla cudzoziemców.
Podsumowanie
Test rynku pracy oraz informacja starosty to nieodłączny element zatrudniania cudzoziemców w Polsce. Działy HR, które zrozumieją ten proces i będą go prawidłowo przeprowadzać, zyskają możliwość pozyskiwania pracowników z zagranicy w sposób zgodny z prawem, jednocześnie zwiększając konkurencyjność swojej firmy.
Masz pytania dotyczące procedur związanych z testem rynku pracy lub zatrudnianiem cudzoziemców?
Umów się na darmową konsultację z naszym ekspertem ds. legalizacji pracy obcokrajowców.